Stel je voor: een kandidaat die beweert een natuurlijke leider te zijn, maar ondertussen met gebogen schouders staat, zijn handen in zijn zakken houdt en nauwelijks oogcontact maakt. Zijn woorden zeggen één ding, maar zijn lichaamstaal vertelt een ander verhaal. En precies dát kan het verschil maken tussen wel of niet aangenomen worden.
Gelukkig kun je met een paar simpele aanpassingen in je non-verbale communicatie direct een betere indruk maken. Eén krachtige manier om sterker en overtuigender over te komen, is door het elimineren van barrières.
Ik herinner me nog goed een sollicitatiegesprek dat ik had, jaren terug. De twee heren die het gesprek zouden voeren, vroegen me alvast plaats te nemen terwijl ze koffie gingen halen. Toen ik ging zitten, viel me meteen iets op: er stond een grote speaker precies tussen mij en hun zitplaatsen. Het voelde als een onnodige barrière, een obstakel dat de interactie tussen ons kon verstoren. Dus ik schoof hem subtiel naar het uiteinde van de tafel en elimineerde daarmee deze barrière.
Wanneer we ons in een onveilige situatie bevinden, is onze natuurlijke reactie om onze torso te beschermen. Dit is niet zomaar; ons torso beschermt namelijk onze vitale organen en instinctief weten we dat deze kwetsbaar zijn. Dit overlevingsmechanisme zit diep in ons geworteld en beïnvloedt onbewust onze lichaamstaal, ook in situaties die helemaal niet levensbedreigend zijn maar je hersenen mogelijk als gevaar registreren – zoals een sollicitatiegesprek. Al eeuwenlang hebben mensen en dieren reflexen ontwikkeld om kwetsbare delen af te schermen in momenten van stress of gevaar. Denk bijvoorbeeld aan hoe iemand instinctief zijn armen voor zijn buik kruist als hij zich ongemakkelijk voelt, of hoe dieren zich klein maken om vitale organen te beschermen bij dreiging.Ook in een sollicitatiegesprek speelt dit mechanisme een rol. De tafel vormt van nature al een barrière tussen jouw torso en de interviewer. Dat geldt voor iedereen - maar veel sollicitanten maken deze afstand onbewust groter door allerlei spullen voor zich neer te zetten: een laptop, een notitieblok, een waterfles of een koffiebeker. Hoewel het misschien onschuldig lijkt, creëer je hiermee een visuele en psychologische scheiding tussen jou en je gesprekspartner. Dit kan ervoor zorgen dat je minder benaderbaar overkomt en onbedoeld afstand creëert, waardoor de interactie minder natuurlijk aanvoelt.
Een open lichaamshouding helpt om een goede eerste indruk te maken. Zorg er daarom voor dat er niets onnodigs tussen jouw torso en die van je gesprekspartner staat. Plaats je koffiemok niet tussen jouw lichaam en dat van je gesprekspartner in, maar aan de zijkant van je lichaam, links of rechts naast je, zodat er geen visuele barrière ontstaat.
Lees ook: 'Behandel je tijd als geld: je kunt niet meer uitgeven dan je hebt'
Zelfs je kleding kan onbewust een beschermende rol spelen. Een colbert die volledig dichtgeknoopt is, omsluit je torso en kan een subtiele barrière vormen. Laat daarom de knoop los zodra je gaat zitten. Dit voorkomt niet alleen een stijve, formele houding, maar straalt ook meer ontspanning en toegankelijkheid uit. Hetzelfde geldt voor je armen; als je met je armen over elkaar gaat zitten, dan blokkeer je je torso en oog je gesloten en ontoegankelijk. Met je armen en handen ontspannen op tafel creëer je het tegenovergestelde. Je lichaamshouding oogt opener, waardoor je gesprekspartner zich ook eerder op zijn gemak zal voelen.
Bij het sollicitatiegesprek dat ik voerde, merkte ik het effect van deze aanpassingen. Het gesprek verliep heel positief en ik ben ervan overtuigd dat het elimineren van deze barrière, de speaker, bijdroeg aan een meer open gesprek. Hoewel ik niet kan concluderen dat dit de doorslag gaf, zal het vast hebben bijgedragen. En met goed resultaat, want ik kreeg een aanbod bij het bedrijf waar ik al jaren wilde werken!
