Deze week wordt het menens bij AkzoNobel. Dinsdag wordt er voor 24 uur gestaakt in Sassenheim bij de verfproductie van AkzoNobel en in Wapenveld bij Akzo-coatings. De dagen daarop volgen mogelijk andere  Akzo-locaties, zoals Hengelo, Arnhem, Delfzijl en de Rotterdamse Botlek. Dat melden vakbondsbestuurders Arthur Bot van CNV Vakmensen en Erik de Vries van FNV Procesindustrie. Er is met Akzo volop overleg gaande over de veiligheid bij het stilleggen van de chemische installaties.

Vorige week vrijdag 18.00 uur verliep het ultimatum dat de bonden Akzo hadden gesteld. De acties treffen zowel AkzoNobel Paints & Coatings als de recentelijk aan Carlyle verkochte chemietak AkzoNobel Specialty Chemicals. Akzo draagt de chemietak in het vierde kwartaal aan de Amerikaanse private-equitypartij over.

Afgelopen zaterdag hebben de bonden opnieuw om een gesprek gevraagd, aldus Bot van de CNV. ‘Dat overleg was zondag, maar bleef zonder resultaat.’

Injectie in pensioenfonds

Inzet van de bonden is een extra injectie van €400 mln in het AkzoNobel Pensioen Fonds (APF) uit de flinke som van per saldo € 7,5 mrd die Akzo cash krijgt als verkoopprijs voor zijn chemietak. Ook eisen de bonden verlenging van het sociaal plan tot 2022 en een werkgarantie van vijf jaar voor de werknemers van de verkochte chemietak.

Pas als Akzo met deze eisen akkoord gaat, willen de bonden  –  ook de VMHP  – praten over een nieuwe cao, die per 1 juli 2018 moet ingaan. AkzoNobel Nederland heeft al in april een cao-bieding gedaan, maar die is door de werknemers afgewezen. Eerst het pensioenfonds, zeggen ze. Ook de pensioengerechtigden in het AkzoNobel Pensioenfonds (APF) vragen de injectie van €400 mln, in de vorm van een achtergestelde lening.

Onmogelijke eisen

De Akzo-top klaagde vorige week over een ‘patstelling’. ‘Er is door de bonden een ultimatum aangekondigd met eisen waaraan onmogelijk kan worden voldaan’, zegt Knut Schwalenberg, directeur van AkzoNobel Chemie Nederland tijdens een op 3 juli uitgebrachte webcast voor het personeel.  ‘Ik wil de mensen vragen om heel goed na te denken voor ze schade aanrichten aan het bedrijf, de onderlinge verhoudingen en onze reputatie bij klanten.’

Meer dan het ‘royale’ loonbod voor twee jaar van twee maal 2,5% en een eenmalige uitkering van €2500 zit er niet in, volgens Akzo. En het sociaal plan wordt, conform de eis van de bonden,  verlengd met twee jaar tot 2022. Maar géén baangaranties, ‘want we kunnen de economische ontwikkelingen niet voorspellen’, aldus Schwalenberg.

Het echte strijdpunt is de gevraagde versterking  van het pensioenfonds met geld uit de verkoopopbrengst. Maar Akzo stelt dat het geld er niet is. ‘Want het is toegezegd aan aandeelhouders’, zegt Schwalenberg. Voorjaar 2017 beloofde AkzoNobel dat ‘het overgrote deel’ van de verkoopopbrengst van de chemietak naar de aandeelhouders zou worden gesluisd.

Boekhoudregels

Bovendien verbieden de boekhoudregels van IFRS een extra injectie. Daardoor zou de huidige CDC-regeling ( collective defined contribution) met een  jaarlijks vaststaande te storten premie in gevaar komen. Er is immers in 2005 met instemming van de bonden afscheid genomen van het ‘defined benefit’-model met zijn gegarandeerde uitkering.

Onzin, zeggen de bonden. Ze schermen met een deskundigenrapport van Jaap Koelewijn, hoogleraar aan Nyenrode University. Koelewijn stelt dat IFRS een ‘onverplichte en  eenmalige bijdrage’ niet verbiedt, zolang  ze goed wordt verantwoord.

Ten derde staat het APF er volgens Akzo helemaal niet zo slecht voor. De dekkingsgraad is met 110% bovengemiddeld. Daarbij verwijst Akzo nog naar een rapport van Loyens & Loeff. Dat rapport haalt De Nederlandsche Bank aan die verwacht dat het APF met zijn dekkingsgraad in 2027 terug is op 138%. Maar het APF, de gepensioneerden en de bonden zien dat anders. Het geld is nodig omdat de deelnemers in het fonds al sinds minstens tien jaar geen of geen volledige inflatiecorrectie meer krijgen. Dat zou de gepensioneerden al 14% koopkracht hebben gekost.